همه آنچه درباره ریزش سکه (آلوپسی)که باید بدانید
همه آنچه درباره ریزش سکه (آلوپسی)که باید بدانید
ریزش سکه ای : اسم علمی این بیماری آلوپسی آره آتا میباشد. کچلی سکه ای نوعی بیماری خود ایمنی در بدن انسان است که در آن فولکولهای موی شما از بین نمیروند اما بدنتان سیموها را اضافی تلقی کرده و تیشه به ریشه آن ها میزند. با وجود بحث و جدلهای زیاد هنوز علت اصلی این بیماری مشخص نیست.
در قدیم باور بر این بود که عفونتها عامل بروز کچلی هستند که امروزه این نظریه رد شده است. گذشته از این، برای اینکه درمان درستی برای مشکل خود پیدا کنید، ابتدا باید نوع کچلیتان را تشخیص دهید. اگر ریزش موهایتان با خارش، سوزش و تورم همراه است در گروه مبتلایان کچلی سکهای قرار نمیگیرید.
درست است که اسم این بیماری کچلی سکهای است اما مقدار ریزش موها ربطی به اندازه سکه ندارد و همیشه محدود به میزان اولیه ریزش نمیماند. به عبارت دیگر، شاید ناحیه کچلی در ابتدا کم باشد اما ممکن است بعدا گستردهتر شود و حتی تا کچلی کامل هم پیش برود که در این موارد درمان دشوارتر میشود. از سوی دیگر، کچلی سکهای فقط روی سر ظاهر نمیشود ممکن است ابروها و مژهها را هم کچل کند. ریش و سبیل یا دیگر نقاط بدن هم از این بیماری در امان نیستند.
علائم و تشخیص ریزش سکه ای مو
در این نوع ریزش مو یک یا چند لکه طاسی به شکل دایره یا سکه و گاهی بیضی شکل بطور ناگهانی و بی خبر در سر یا ریش صورت ایجاد میشود. یعنی بیمار متوجه ریزش مو در حمام یا موقع شانه کردن نشده و چون معمولا توام با سوزش یا خارش و درد نیست از این طریق هم به وجود آن پی نمی برد و تا مدتها از آن بی خبر میماند تا اینکه آرایشگر یا نزدیکان آن را دیده و متذکر شوند و یا برحسب اتفاق در ضمن شانه کردن یا لمس خود بیمار آن را پیدا کند. گرچه این بیماری اکثرا بدون علامت است ولی گاهی بیماران پیدایش لکه های جدید را از روی سوزش یا خارش یک منطقه حدس میزنند.
چون شکل طاسی به صورت لکه های گرد یا بیضی شکل است آنرا طاسی سکه ای شکل یا لکه لکه میگویند. اگر ریزش مو محدود به یک یا چند لکه باشد آنرا ریزش موی سکه ای محدود میگویند. گاهی ریزش مو حالت شبکه ای و تور مانند دارد که از اتصال چند لکه حاصل میشود و سرانجام گاهی موهای پشت سر و دور سر به شکل نعل اسب میریزد که علامت خیلی بدی است و خبر از پیشرفت بیماری می دهد وگاهی برعکس تمام موی سر می ریزد غیراز همین نوار نعل اسبی شکل که در پشت سر باقی می ماند و آنرا فرم sisopho مینامند.
علاوه بر شکل محدود و سکه ای گاهی بیماری شکل منتشر دارد که در آن لکه مشخصی نداریم بلکه در تمام سر بعضی فلیکولهای مو زایل شده و بیماری به شکل کم پشتی موی سر خود را نشان میدهد. این بیماری را بر حسب وسعت منطقه طاسی به نوع محدود و اگرتعداد لکه ها زیاد باشد نوع منتشرو اگر بیش از نیمی از موی سر بریزد آنرا نوع شدید مینامند. اگر تمام موی سر بریزد آنرا نوع توتالیس مینامند اگر ریزش مو در ناحیه غیر از سر مانند ریش یا ابرو یا بدن پیدا شود آنرا فرم خارج جمجمه ای مینامند و اگر تمام موی بدن بریزد آنرا نوع سرتاسری یا یونیورسالیس می نامند در این نوع علاوه بر موی سر موهای ریش، ابرو، بدن و حتی موهای داخل بینی هم میریزد.
آیا تا همیشه ادامه خواهد داشت ؟
ریزش سکهای (آلوپسی) گرچه گاهی میتواند تهدیدی جدی برای موهای شما محسوب شود، اما همیشه هم سمج نیست. اگر خوششانس باشید این مشکل خودبهخود بعد از گذشت مدتی خوب میشود، یعنی ابتدا ریشه موهایتان ریخته و بعد از مدتی دوباره جوانه میزند و همه موها بعد از سه تا شش ماه جایگزین میشوند. در بعضی موارد هم داستان به همین جا ختم نمیشود و به صبوری بیشتری نیاز است. در چنین مواقعی ممکن است یک قسمت شروع به ریزش کرده و قسمتهای بیشتری را درگیر کند.
در برخی مواقع هم بعد از ریزش و رویش مجدد یک ناحیه، قسمت دیگری دچار کچلی میشود. برای درمان پزشک باتوجه بهشدت بیماری شیوه درمانی مناسب را انتخاب میکند و با کمک داروهای خوراکی یا تزریق دورهای داروها برای برطرف شدن مشکل تلاش میکند. اگر ناحیه کچلی محدود باشد از دورههای تزریق دارو برای درمان استفاده میشود. اگر هم هیچ کدام از این شیوهها کارساز نبود نور درمانی یا فتوتراپی را انجام میدهند تا شاید باعث رشد مجدد موهای از دست رفته شوند. در فنوتراپی لامپهای مهتابی فرابنفش سه تا شش ماه یک روز در میان به سطح سر تابیده میشود که البته درمان تضمینی صددرصدی برای رفع کچلی نیست و ممکن است مدتی بعد از درمان فرد دوباره دچار کچلی شود. چراکه متاسفانه کچلی سکهای در برخی افراد برگشتپذیر است.
۶ نکته اصلی در مورد ریزش سکه ای مو
ریزش سکه ای مو موجب خرابی دایمی فولیکولهای مو نمیشود. حتی در برخی بیماران، ریزش و رویش مجدد موها به کرات در طول زندگی اتفاق میافتد.
ریزش سکه ای مو حتی ممکن است به علت وجود یک عفونت در بدن و یا به خاطر استرسهای روحی به وجود آید. اگرچه اثبات آن مشکل است، ولی به هر حال عوامل محیطی در بروز این بیماری دخالت دارند.
گاهی اولین محل شروع بیماری، پوست سر است. در بعضی افراد دیگر، اولین محل مبتلا، موهای ابرو و مژه میباشد که بیماری با ریزش این موها آغاز میشود. این بیماری گاهی ناخنها را نیز درگیر میکند و به نظر میرسد یک واکنش خودایمنی در افراد مستعد از نظر ژنتیکی ایجاد میشود. البته علل ژنتیکی موثر در این نوع ریزش مو، به عوامل متعددی بستگی دارند. پس ممکن است با سایر بیماریهای خودایمنی همراه باشد. ابتلای ناخنها به این بیماری در ۱۰ تا ۱۵ درصد موارد دیده میشود.
این بیماری در دهه دوم و چهارم زندگی شیوع بیشتری دارد. سیر بیماری در افراد مختلف، متفاوت است.
ممکن است بعد از چند ماه موهای جدید رشد کنند، یا در برخی افراد، ضایعات جدیدی در نقاط دیگر بروز شوند.
رشد مجدد موها در ۳۴ تا ۵۰ درصد موارد و حتی گاهی تا ۸۰ درصد موارد، تا یک سال بعد از شروع بیماری، اتفاق میافتد.
آیا کودکان هم دچار ریزش سکه ای مو می شوند ؟
این بیماری سن و سال نمیشناسد و از بچه دو تا هشت ساله تا بزرگسال را درگیر میکند. هرچه بیماری زودتر شروع شود درمان آن دشوارتر و احتمال برگشتپذیری آن بیشتر است، اما بیشترین سن شیوع آن بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی است. کچلی سکهای خانم و آقا نمیشناسد و میزان شیوع و سن شیوع آن در خانمها و آقایان برابر است.
درمان ریزش موی سکه ای
درمانها شامل اطمینان به بیمار برای بهبود با درمانهای ساده به شرط حوصله بیمار است و از استعمال مواد محرک مانند سیر و پیاز گرفته تا اشعه ماوراء بنفش و ایجاد آلرژی تماسی با DNCB , DPC و اسکواریک اسید و استعمال پمادهای تنظیم کننده ایمنی مانند پروتوپیک گرفته تا استعمال پماد های کورتون موضعی قوی و تزریق کورتن داخل ضایعه و تجویز داروهای سیستمیک مانند کورتن خوراکی یا کورتن به صورت پالس و داروهای خوراکی تغییر دهنده ایمنی را میتوان برحسب مورد به کار برد. اما گاهی با بالاترین درمانها هم هیچ تاثیر مثبتی دیده نمی شود و بیماری پابرجا می ماند. نحوه واکنش بیمار به این بار عصبی شدید در سرنوشت و آینده او تاثیر به سزایی دارد که بایستی با آموزش مناسب اجتماعی و تقویت روحی بیمار آنرا به نحو مناسب تامین کرد.
برای درمان از محلول های حاوی کورتون یا تزریق کورتون در پوست استفاده می شود. تزریق کورتون ( آمپول تریامسینولون ) درون پوست ناحیه بدون مو هر ۴-۶ هفته تکرار می شود. پماد های حاوی آنترالین نیز تاثیر خوبی دارد. اخیرا از تابش لیزر اگزایمر هم برای تحریک رویش موها استفاده می شود. می توان درکنار درمان های اصلی از محلول ماینوکسیدیل استفاده کرد. موهای جدید در ابتدا نازک و سفیدرنگ هستند ولی به تدریج رنگ و جنس اولیه را پیدا می کنند.
پیشرفت بیماری غیرقابل پیش بینی است. ممکن است ریزش مو فقط به همان یک بار ختم شود و یا بعد از بهبود یک ناحیه موهای ناحیه دیگری بریزد و این مساله چندین بار تکرار شود و سال ها طول بکشد.
در طاسی های کوچک اگر علی رغم درمان ، موها بعد از ۱-۲ سال رشد نکند می توان کاشت مو انجام داد.
برای درمان طاسی های بزرگ تر روش های درمانی زیر وجود دارد:
۱-حساس سازی تماسی پوست سر با دیفن سیپرون (ایمونو تراپی موضعی)
۲-بستری کردن بیمار و تزریق کورتون با دوز بالا (پالس کورتون)
۳-شیمی درمانی
۴-نوردرمانی
متاسفانه در طاسی های خیلی وسیع پاسخ افراد به درمان خوب نبوده و یا موها چند ماه بعد از درمان دوباره می ریزند. این افراد تحت استرس شدید بوده و مجبورند سال ها از روش های آرایشی مانند کلاه گیس یا تاتو استفاده کنند. البته بیماران نباید هیچ وقت ناامید شوند زیرا ممکن است روزی موها خودبخود یا با درمان های جدیدتر دوباره رشد کند.