راهاندازی تراموا در تهران | وعدهها، واقعیت و تردیدها

تهران در آستانه راهاندازی تراموا؛ اما پروژهای با ابهامات زیاد
مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران از آمادهسازی زیرساختهای لازم برای راهاندازی تراموا در پایتخت خبر داده و وعده داده است که این سامانه به زودی فعالیت خود را آغاز خواهد کرد. اما همزمان رئیس شورای شهر، این پروژه را «در بوته فراموشی» دانسته و از نبود گزارش فنی و بررسیهای دقیق انتقاد کرده است.
تناقض بین شهرداری و شورای شهر
«احمد قیومی» مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی گفته: «یک نمونه از تراموا وارد تهران شده و تمام تستها با موفقیت انجام شده است. ظرفیت جابهجایی هر دستگاه ۳۵۰ تا ۴۰۰ نفر خواهد بود.» این اظهارات بخشی از برنامه نوسازی حملونقل شهری تهران است.
اما در مقابل، مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران تأکید کرده که پروژه تراموا فعلاً متوقف است و بازدید فنی از تجهیزات صورت نگرفته. او گفته با بودجه این پروژه میتوان چند صد اتوبوس خریداری کرد که کاربردیتر است.
صد سال کشوقوس برای اجرای یک ایده
ایده تراموا در تهران به سال ۱۲۶۱ خورشیدی برمیگردد، زمانی که نخستین خط بین تهران و شهرری با واگنهای اسبی راهاندازی شد. این سامانه تا دهه ۱۳۴۰ فعال بود اما با توسعه خودروها بهطور کامل برچیده شد.
در دهه ۱۳۹۰ تلاشهایی برای بازگشت تراموا آغاز شد، اما به دلیل هزینه بالا (حدود ۲۰۰ میلیارد تومان بهازای هر کیلومتر) و تداخل با خطوط BRT، پروژه متوقف ماند. در سالهای اخیر شهردار تهران، علیرضا زاکانی، بار دیگر این طرح را احیا کرده و نمونههایی از ترامواهای چینی وارد شدند.
اتوبوس یا تراموا؟ ماجرا چیست
برخی کارشناسان معتقدند تجهیزات واردشده، تراموای واقعی نیستند و بیشتر به اتوبوسهای چرخلاستیکی شباهت دارند. حتی برخی اعضای شورای شهر به احتمال واردات خودروهای کارکرده به نام تراموا اشاره کردهاند.
تجربه جهانی، واقعیت تهران
در بسیاری از شهرهای پیشرفته مانند وین، استانبول و ملبورن، تراموا نقش اساسی در کاهش آلودگی و حملونقل ارزانقیمت دارد. اما در تهران، عدم شفافیت، اختلاف نظرهای مدیریتی و نبود گزارش فنی، آینده این پروژه را در هالهای از ابهام فرو برده است.