انواع میگرن: شناسایی انواع مختلف میگرن و روش‌های درمان
میگرن یک اختلال عصبی شایع است که معمولاً با سردردهای ضربان‌دار و اغلب یک‌طرفه همراه می‌شود. این بیماری می‌تواند تأثیرات زیادی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد و علائمی همچون حساسیت به نور، صدا و تهوع به همراه داشته باشد. میگرن یکی از علل اصلی ناتوانی در سطح جهانی است، بنابراین تشخیص سریع و درمان مؤثر آن از اهمیت بالایی برخوردار است. آشنایی با انواع مختلف میگرن برای تشخیص دقیق و انتخاب روش‌های درمانی مناسب ضروری است. این انواع میگرن از نظر علائم، مدت زمان و شدت تفاوت‌های زیادی دارند که نیاز به رویکردهای درمانی خاص دارند. شناخت این تفاوت‌ها می‌تواند به پزشکان و بیماران در انتخاب بهترین روش‌های درمانی برای کنترل میگرن کمک کند.
میگرن بدون اورا (میگرن ساده)
میگرن بدون اورا، که به آن میگرن ساده نیز گفته می‌شود، رایج‌ترین نوع سردرد است که بدون علائم عصبی پیش از حمله، مانند اورا، رخ می‌دهد. این نوع سردرد معمولاً با ضربان‌های شدید و یک‌طرفه همراه است و می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد. معمولاً این سردردها برای مدت طولانی، حتی تا ۷۲ ساعت، ادامه پیدا می‌کنند.
علائم رایج:
- سردرد ضربان‌دار و یک‌طرفه: سردرد در این نوع میگرن معمولاً به صورت ضربان‌دار است و اغلب در یک طرف سر احساس می‌شود، اگرچه ممکن است در برخی موارد در هر دو طرف سر بروز کند.
- حساسیت به نور (نورهراسی) و صدا (صداهراسی): افراد مبتلا به میگرن بدون اورا معمولاً نسبت به نور و صدا حساس هستند. این حساسیت می‌تواند به شدت آزاردهنده باشد و حملات میگرنی را تشدید کند.
- تهوع و استفراغ: تهوع و استفراغ نیز از علائم رایج این نوع میگرن هستند که معمولاً با سردرد شدید همراه می‌شوند و می‌توانند مانع از انجام فعالیت‌های روزمره شوند.
مدت زمان حمله:
حملات میگرنی معمولاً بین ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشند. در این مدت، شدت سردرد می‌تواند بسیار شدید باشد و افراد مبتلا قادر به انجام فعالیت‌های عادی خود نباشند.
عوامل محرک رایج:
- استرس: یکی از عوامل اصلی تحریک حملات میگرنی، استرس است. فشارهای روانی و استرس‌های روزمره می‌توانند آغازگر سردردهای میگرنی باشند و آن‌ها را تشدید کنند.
- کمبود خواب: بی‌خوابی یا الگوی خواب نامنظم می‌تواند باعث بروز حملات میگرنی شود. کمبود خواب فشار زیادی به سیستم عصبی وارد کرده و ممکن است موجب شروع سردردهای میگرنی گردد.
- مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها: مواد غذایی و نوشیدنی‌های خاص می‌توانند محرک‌هایی برای حملات میگرنی باشند. پنیرهای خاص، شکلات، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و الکل از جمله مواردی هستند که ممکن است سردردهای میگرنی را تحریک کنند.
میگرن با اورا (میگرن همراه با پیش‌درآمد)
میگرن با اورا نوعی میگرن است که قبل از آغاز سردرد، علائم عصبی خاصی به نام اورا بروز می‌کند. این اورا معمولاً چند دقیقه تا یک ساعت قبل از شروع سردرد شدید رخ می‌دهد و ممکن است شامل تغییرات در بینایی، حواس یا زبان باشد. میگرن با اورا اغلب با درد شدید سردردهای ضربان‌دار همراه است که معمولاً در یک طرف سر احساس می‌شود. این نوع میگرن معمولاً تأثیر بیشتری بر کیفیت زندگی افراد دارد، به ویژه به دلیل علائم عصبی که پیش از سردرد ظاهر می‌شوند.
علائم اورا:
- اختلالات بینایی: افراد مبتلا به میگرن با اورا معمولاً پیش از شروع سردرد، دچار مشکلات بینایی می‌شوند. این اختلالات ممکن است شامل دیدن نورهای چشمک‌زن، خطوط زیگزاگ یا نقاط نورانی باشد. این علائم معمولاً به مدت کوتاه (۵ تا ۳۰ دقیقه) ادامه دارند و ممکن است در یک یا هر دو چشم ظاهر شوند.
- بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن: یکی دیگر از علائم اورا، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در صورت، دست‌ها یا پاها است. این علائم معمولاً یک‌طرفه هستند و می‌توانند به عنوان نشانه‌ای از شروع سردرد بروز کنند.
- مشکل در صحبت کردن یا درک زبان: برخی افراد مبتلا به میگرن با اورا ممکن است دچار اختلالات زبانی شوند، مانند مشکل در صحبت کردن یا درک زبان. این علائم معمولاً موقتی هستند و با شروع سردرد از بین می‌روند.
مدت زمان اورا:
اورا معمولاً بین ۵ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. علائم اورا به تدریج شروع می‌شوند، شدت می‌یابند و سپس به آرامی از بین می‌روند.
مدت زمان حمله سردرد:
پس از علائم اورا، سردرد میگرنی شروع می‌شود و معمولاً بین ۴ تا ۷۲ ساعت ادامه دارد. این سردردها ضربان‌دار و شدید هستند و ممکن است با تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و صدا همراه شوند.
عوامل محرک رایج:
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی، به ویژه در دوران قاعدگی یا بارداری، می‌توانند از محرک‌های رایج میگرن با اورا باشند. این تغییرات هورمونی می‌توانند تأثیر زیادی بر بروز حملات میگرنی داشته باشند.
- مصرف برخی غذاها: برخی غذاها و نوشیدنی‌ها می‌توانند محرک میگرن با اورا باشند. غذاهایی مانند پنیرهای خاص، شکلات، کافئین و الکل ممکن است موجب تشدید حملات میگرنی شوند.
- کمبود خواب: مشابه میگرن بدون اورا، کمبود خواب می‌تواند یکی از محرک‌های مهم این نوع میگرن باشد. بی‌خوابی یا خواب نامنظم می‌تواند منجر به بروز حملات میگرنی شود.
میگرن مزمن
میگرن مزمن به شرایطی گفته می‌شود که حملات سردرد حداقل ۱۵ روز در ماه به مدت سه ماه یا بیشتر ادامه پیدا کند. این نوع سردرد معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که فرد به طور مکرر دچار حملات سردردهایی با ترکیبی از سردردهای میگرنی و تنشی می‌شود. این وضعیت ممکن است به تدریج به یک حالت پایدار تبدیل شود و تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد.
علائم:
- ترکیب سردردهای ضربان‌دار و تنشی: در میگرن مزمن، فرد معمولاً سردردهایی را تجربه می‌کند که ترکیبی از سردردهای شدید و ضربان‌دار و سردردهای فشاری و خفیف‌تر هستند. این سردردها ممکن است در برخی مواقع یک‌طرفه و شدید باشند و در برخی دیگر به‌صورت دائمی و فشاری در سراسر سر احساس شوند.
- حساسیت به نور و صدا: افراد مبتلا به این نوع سردرد ممکن است حساسیت به نور (نورهراسی) و صدا (صداهراسی) را تجربه کنند. این علائم می‌توانند به‌طور مکرر و در دوره‌های مختلف بروز کنند.
- تهوع و استفراغ: این علائم نیز ممکن است در طول حملات سردرد به‌ویژه در برخی افراد مشاهده شوند و جزء نشانه‌های غالب بیماری به شمار آیند.
عوامل محرک:
- استرس: استرس یکی از مهم‌ترین عوامل محرک در میگرن مزمن است. فشارهای روانی، نگرانی‌ها و اضطراب می‌توانند باعث بروز یا تشدید حملات میگرنی شوند.
- کمبود خواب: خواب ناکافی یا بی‌نظمی در الگوی خواب می‌تواند یک عامل محرک عمده در میگرن مزمن باشد. کمبود خواب ممکن است موجب ایجاد سردردهای مکرر و شدید شود.
- مصرف برخی غذاها: مانند سایر انواع میگرن، مصرف غذاهایی که حاوی کافئین، پنیرهای خاص، شکلات یا الکل هستند، می‌تواند باعث بروز حملات میگرنی شود. این غذاها در برخی افراد ممکن است علائم میگرنی را تشدید کنند.
میگرن مزمن معمولاً نیاز به درمان‌های پیشگیرانه دارد، زیرا این وضعیت می‌تواند به‌طور قابل توجهی بر زندگی روزمره فرد تأثیر بگذارد. درمان‌های مختلف مانند داروهای پیشگیرانه، مدیریت استرس و تغییرات در سبک زندگی می‌تواند به کاهش فراوانی و شدت حملات کمک کند.
میگرن وستیبولار (سرگیجه میگرنی)
سرگیجه میگرنی یا وستیبولار نوعی سردرد است که با علائم سرگیجه و مشکلات تعادلی همراه است. در این حالت، فرد دچار حملات مکرر سرگیجه و احساس عدم تعادل می‌شود و معمولاً احساس می‌کند که محیط اطرافش در حال چرخش است. این نوع سردرد می‌تواند به طور ناگهانی آغاز شود و برای مدت طولانی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم:
- سرگیجه و عدم تعادل: سرگیجه مکرر و شدید یکی از علائم اصلی میگرن وستیبولار است. فرد ممکن است احساس کند که محیط اطرافش در حال چرخش است یا خود او در حال چرخش است. این سرگیجه ممکن است به احساس عدم تعادل و ناتوانی در حرکت طبیعی منجر شود.
- حساسیت به حرکت: افراد مبتلا به میگرن وستیبولار ممکن است نسبت به حرکت‌های سریع سر یا تغییرات ناگهانی در موقعیت بدن حساسیت زیادی نشان دهند. حتی برخی افراد ممکن است پس از تغییر موقعیت بدن یا حرکت‌های سریع سر، دچار سرگیجه شوند.
- تهوع: تهوع یکی دیگر از علائم شایع میگرن وستیبولار است که می‌تواند به شدت آزاردهنده باشد و فعالیت‌های روزانه فرد را محدود کند.
مدت زمان حمله:
حملات سرگیجه میگرنی ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. در برخی موارد، حملات ممکن است متناوب بوده و در فواصل زمانی مختلف بروز کنند که این موضوع می‌تواند زندگی فرد را مختل کند.
عوامل محرک:
- حرکت‌های سریع سر: حرکت‌های ناگهانی و سریع سر، مانند چرخاندن سریع سر، خم شدن یا بلند شدن سریع می‌تواند موجب بروز سرگیجه و میگرن وستیبولار شود. این حرکت‌ها ممکن است سیستم عصبی را تحریک کرده و حملات سرگیجه‌ای را آغاز کنند.
- استرس: استرس یکی از عوامل محرک در بسیاری از انواع میگرن، از جمله میگرن وستیبولار است. فشار روانی و استرس‌های روزمره می‌تواند باعث بروز حملات سرگیجه میگرنی شود.
درمان:
درمان میگرن وستیبولار معمولاً شامل داروهای ضدسرگیجه، مسکن‌ها و تمرینات فیزیوتراپی برای بهبود تعادل و کاهش علائم است. همچنین تغییرات در سبک زندگی و کاهش استرس می‌تواند به کاهش حملات و شدت آن‌ها کمک کند.
میگرن قاعدگی
میگرن قاعدگی نوعی میگرن است که به طور خاص با چرخه قاعدگی زنان مرتبط است. این نوع میگرن معمولاً به دلیل تغییرات هورمونی مرتبط با قاعدگی رخ می‌دهد و اغلب در روزهای قبل یا حین قاعدگی شروع می‌شود. کاهش سطح استروژن یکی از عوامل اصلی بروز این نوع میگرن است.
علائم:
- سردرد ضربان‌دار و یک‌طرفه: سردرد در میگرن قاعدگی به طور معمول شدید و ضربان‌دار است و معمولاً در یک طرف سر احساس می‌شود. این سردرد ممکن است به طور مداوم ادامه داشته باشد.
- حساسیت به نور و صدا: نورهراسی (حساسیت به نور) و صداهراسی (حساسیت به صدا) از علائم شایع میگرن هستند که در میگرن قاعدگی نیز مشاهده می‌شوند.
- تهوع و استفراغ: تهوع و استفراغ معمولاً همراه با سردرد در این نوع میگرن بروز می‌کنند. این علائم می‌توانند از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشند و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند.
زمان وقوع:
میگرن قاعدگی معمولاً در روزهای قبل از شروع قاعدگی یا در طول دوره قاعدگی بروز می‌کند. این میگرن‌ها به دلیل تغییرات هورمونی، به ویژه افت سطح استروژن، تشدید می‌شوند. برخی از زنان ممکن است این نوع میگرن را فقط در دوران قاعدگی تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به طور مداوم در این دوره با علائم میگرن قاعدگی روبه‌رو شوند.
عوامل محرک:
- تغییرات هورمونی: کاهش سطح استروژن در دوره پیش از قاعدگی یکی از مهم‌ترین عوامل محرک میگرن قاعدگی است. این تغییرات هورمونی می‌توانند تأثیر زیادی بر سیستم عصبی گذاشته و حملات میگرنی را ایجاد کنند.
میگرن آسفالژیک (میگرن بدون سردرد)
آسفالژیک نوعی اختلال است که با علائم اورا همراه است، اما بدون درد شدید سردرد بروز می‌کند. این حالت معمولاً شامل اختلالات عصبی مانند مشکلات بینایی، حسی یا زبانی است، اما برخلاف سایر انواع سردرد، درد در آن وجود ندارد. افرادی که به این نوع اختلال مبتلا هستند، ممکن است تجربه‌ای مشابه با اوراهای نوع‌های دیگر سردرد داشته باشند، اما از درد شدید رنج نمی‌برند.
علائم:
- اوراهای بینایی: اختلالات بینایی مانند دیدن نورهای چشمک‌زن، خطوط زیگزاگ یا نقاط نوری که به طور ناگهانی ظاهر می‌شوند و معمولاً برای مدت کوتاهی ادامه دارند.
- اوراهای حسی: بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در صورت یا اندام‌ها که معمولاً یک‌طرفه است و به طور موقتی بروز می‌کند.
- اوراهای زبانی: در برخی موارد، مشکلات زبانی مانند اختلال در صحبت کردن یا درک زبان که معمولاً به طور موقت ظاهر می‌شوند.
مدت زمان اورا:
اوراهای میگرن آسفالژیک معمولاً بین ۵ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشند. این علائم به تدریج شروع شده و بعد از مدت کوتاهی بهبود می‌یابند، بدون اینکه سردرد یا درد شدیدی رخ دهد.
عوامل محرک:
- تغییرات هورمونی: همانند دیگر انواع میگرن، تغییرات هورمونی می‌توانند محرک مهمی در بروز میگرن آسفالژیک باشند. به ویژه در دوران قاعدگی یا بارداری، تغییرات هورمونی می‌توانند موجب شروع این نوع میگرن شوند.
- استرس: استرس یکی از عوامل محرک رایج در میگرن آسفالژیک است. فشار روانی و اضطراب می‌توانند موجب بروز اوراهای عصبی بدون سردرد شوند.
سوالات متداول (FAQ)
۱. میگرن بدون اورا چیست و چگونه شناسایی می‌شود؟
این نوع سردرد رایج‌ترین نوع است که بدون علائم عصبی پیش از حمله سردرد رخ می‌دهد. علائم شامل سردردهای ضربان‌دار یک‌طرفه، حساسیت به نور و صدا و تهوع است.
۲. میگرن با اورا چیست و چه علائمی دارد؟
قبل از سردرد، علائم عصبی خاصی مانند اختلالات بینایی، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن و مشکلات زبانی بروز می‌کند. این علائم معمولاً ۵ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشند.
۳. چه عواملی می‌توانند باعث بروز حملات شوند؟
استرس، کمبود خواب، تغییرات هورمونی و مصرف برخی غذاها مانند پنیر، شکلات، کافئین و الکل از عوامل محرک رایج هستند.
۴. میگرن مزمن چیست و چه تفاوتی با انواع دیگر دارد؟
این نوع سردرد حداقل ۱۵ روز در ماه برای سه ماه یا بیشتر ادامه می‌یابد و می‌تواند ترکیبی از سردردهای تنشی و ضربان‌دار باشد. به درمان‌های پیشگیرانه نیاز دارد.
۵. میگرن وستیبولار چیست و چه علائمی دارد؟
این نوع با سرگیجه و مشکلات تعادلی همراه است. افراد مبتلا احساس می‌کنند که محیط اطرافشان در حال چرخش است یا خودشان در حال چرخش هستند.
۶. میگرن قاعدگی چیست و چرا به وجود می‌آید؟
تغییرات هورمونی در طول چرخه قاعدگی منجر به این نوع سردرد می‌شود. کاهش سطح استروژن از عوامل اصلی است که معمولاً در روزهای قبل یا حین قاعدگی شروع می‌شود.
۷. میگرن آسفالژیک یا بدون سردرد چیست؟
این نوع با علائم اورا همراه است اما سردرد شدید ندارد. افراد مبتلا ممکن است اختلالات بینایی، حسی یا زبانی داشته باشند بدون احساس درد شدید در سر.
