ایران در سفرنامه مارکوپولو

یزد از دید مارکو پولو

* شهر یزد را بزرگ، زیبا و پر رونق توصیف می‌کند، بویژه که پارچه‌های ابریشمی موسوم به (یزدی) نزد بازرگانان شهرت فراوانی داشته‌ است.

مارکو وسعت منطقهٔ یزد را (هفت‏ روز راه‏پیمایی) دانسته و خود نیز ظرف همین مدت به قلمرو کرمان رسیده‏ است. نخلستان‌های زیاد و وجود شکار مانند بلدرچین و کبک برای مارکو بسیار جالب بوده‌است. یزد در آن ایام از شهرهای مشهور و از حیث بازرگانی‏ بسیار پر رونق  تلقی می شد.

* مارکو پولو تصادفا به قلعه‌ای‏ بر می‌خورد که به (قلعهٔ آتش‏پرستان) معروف بوده که با توجه به اینکه‏ در نواحی مرکزی ایران، زرتشتیان ایران سکونت دارند، چنین برمی‌آید که‏ مارکو با برخی از پیروان زرتشت ملاقات کرده‌است. در بخشی دیگر چنین می پندارد که ایرانیان‏ همواره کوشش می‌کردند تا آتش مقدس را روشن نگاه دارند.

کرمان از دید مارکوپولو

* کرمان، وی به حکومت تاتارها اشاره می‌کند و این سرزمین را مرکز سنگ‌های قیمتی مانند فیروزه و سنگهای صنعتی مانند آهن می‏ داند. علاوه بر آن زنان هنرمند کرمانی در نقش آفرینی پارچه‌های ابریشمی و تولید صنایع دیگر دستی نقش فعال خود را داشته ‏اند. در این منطقه نیز پرندگانی مانند شاهین و کبک مورد توجه مارکو قرار گرفته‌است.

هرمز از دید مارکوپولو

* هرمز ، دشت هرمز و رودخانه میناب‏ را مارکو منطقهٔ سرسبز و پر میوه‏ای می‏داند که بسیار متنوع است. هرمز که ناحیه‏ای قدیمی است، محل دادوستد بازرگانان خلیج فارس و کیش بوده‌ است.

مار کوپولو به موقعیت بندری هرمز و رونق آن در رابطه با تجار هندی اشاره می‏ کند، کشتی‌های بزرگ مملو از ادویه و مروارید این منطقه بین عامهٔ مردم به (شهر دقیانوس ) معروف است و امروزه نیز خرابه‌های آن را در بخش شمالی جیرفت دانسته ‏اند.

مارکو به صنعت کشتی‏سازی ایران در آن ایام‏ اشاره می‌ کند و شیوهٔ ساخت آن را مورد انتقاد قرار می‏ دهد و قیر اندود نکردن کشتی‌ها را از معایب‏ آن می ‏داند زیرا که‏ بسیاری از آنها غرق می‌شده‌ اند.

دشت کویر از دید مارکوپولو

* مارکوپولو هنگام گذشتن از دشت کویر برای اولین‌بار با قنات مواجه می‏ شود و از آن به عنوان رودی یاد می‌کند که در مسیر آن غارهایی کنده شده و آب، گاه‏ در بستری زمینی و گاه زیرزمینی جاری می‌شود.